Światłowodowa sieć sterowania oddymianiem i kontrolą urządzeń przeciwpożarowych.
Pierwsza światłowodowa sieć central sygnalizacji pożarowej w Polsce: Pionierski projekt z 1997 roku
.jpg)
Po wygraniu przetargu w 1997 roku na zaprojektowanie i wykonanie instalacji sygnalizacji pożarowej w Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie, podjęliśmy decyzję o zastosowaniu światłowodów do połączenia sieci central. Była to śmiała decyzja i nie do końca byliśmy pewni, czy przedsięwzięcie się powiedzie. Jednak w tamtym czasie Pałac Kultury i Nauki był najwyższym budynkiem w Polsce, obwieszonym licznymi antenami sieci radiowych, telewizyjnych i telekomunikacyjnych. Silne pola elektromagnetyczne w jego otoczeniu powodowały nawet problemy z otwieraniem samochodów pilotem.
Istniała obawa, że połączenie sieci central, których łączna długość pętli dozorowych wynosiła ponad 120 km, kablem elektrycznym w takich warunkach może skutkować zakłóceniami ze względu na silne pole elektromagnetyczne. Światłowód na tego typu „śmietnik” elektromagnetyczny byłby odporny.
Byliśmy świadomi, że nikt przed nami nie próbował użyć światłowodu do komunikacji między centralami w zamkniętej pętli. Lata 90 to początki technologii światłowodowej, która była nie tylko kosztowna, ale i skomplikowana w obróbce. Do spawania długich odcinków i wykonania zakończeń używane było mobilne laboratorium firmy LANEX z Lublina, który już wówczas był centrum rozwoju tej technologii.
W ramach umowy pomiędzy Ela-compil Sp. z o.o. i Centrum Naukowo-Badawczym Ochrony Przeciwpożarowej w Józefowie koło Otwocka (wtedy jeszcze bez statutu Instytutu Badawczego) Centrum nadzorowało projekt, wykonanie instalacji sygnalizacji pożarowej oraz przeprowadzało testy odbiorowe. Testy komunikacji central za pomocą światłowodu wykonano w warunkach rzeczywistych, a wyniki potwierdziły niezakłóconą pracę central. I tak powstała pierwsza dopuszczona jednostkowo do ochrony przeciwpożarowej światłowodowa sieć central sygnalizacji pożarowej.
Na możliwość sterowania urządzeniami przeciwpożarowymi trzeba było poczekać
Na zastosowanie komunikacji światłowodowej w czasie niezbędnym do funkcjonowania urządzeń przeciwpożarowych w trakcie rozwoju pożaru trzeba było trochę poczekać. Brakowało odpowiedniego wykonania kabli światłowodowych cechujących się zwiększoną odpornością na działanie wysokich temperatur. To się zmieniło w ciągu ostatnich lat i dzisiaj wielu producentów oferuje kable z odpowiednim certyfikatem, które z powodzeniem są stosowane w miejscach, gdzie jest wymagane najwyższe bezpieczeństwo pożarowe. Tego typu kable stosowane są na przykład w tunelach drogowych, gdzie poziom odporności ogniowej wszystkich urządzeń tunelowych powinien uwzględniać możliwości technologiczne i ma na celu utrzymanie niezbędnych funkcji bezpieczeństwa w przypadku pożaru. Stale powiększająca się dostępność tego typu kabli sprawia, że coraz częściej stosowane są w nowo powstających obiektach i budowlach przeznaczonych dla szeroko rozumianej użyteczności publicznej.
Brakujące ogniwo – moduł e.CFO
Centrala sterująco-zasilająca typu FPM+ jest certyfikowanym rozwiązaniem i uzyskała dopuszczenie jako urządzenie sterujące i sygnalizujące w systemach kontroli rozprzestrzeniania dymu i ciepła oraz sterowania gaszeniem. Centrala FPM+ jest urządzeniem modułowym przeznaczonym do sterowania urządzeniami i systemami w budynku w ramach działań przeciwpożarowych. Poszczególne moduły centrali odpowiadają m.in. za komunikację i sygnalizację stanów, kontrolę wejść i wyjść służących do sterowania i nadzorowania dowolnego urządzenia, którego stan należy zmienić (włączyć lub wyłączyć) podczas realizacji scenariusza pożarowego – np. przeciwpożarowe klapy odcinającej, klapy wentylacji pożarowej, okna oddymiające, drzwi i wentylatory napowietrzające, kurtyny i bramy pożarowe oraz wiele innych, także tych które nie są bezpośrednio związane z ochroną ppoż, jak np. schody ruchome, czy windy osobowe i dźwigi towarowe.
Moduł e.CFO był tylko brakującym elementem do tego aby centrala sterująca FPM+ komunikując się w sieci za pomocą kabla światłowodowego mogła być stosowana w najtrudniejszych warunkach. Moduł opracowany we współpracy z lubelską firmą BITSTREAM (dawnej LANEX), został pomyślnie przetestowany w Państwowym Instytucie Badawczym CNBOP, co potwierdzają uzyskane Krajowe Oceny Techniczne dla centrali FPM+ oraz Świadectwa Dopuszczenia w Ochronie Przeciwpożarowej.
Po wyposażeniu centrali FPM+ w moduł konwerter e.CFO możliwe stało się budowanie sieci central oddalonych od siebie nawet o kilka lub kilkanaście kilometrów czyli na znacznie dłuższe dystanse niż w przypadku tradycyjnej transmisji opartej o miedziane przewody elektryczne. Jeśli do tego dodać fakt, że centrala FPM+ jest w pełni konfigurowalna, otrzymujemy rozwiązanie idealne do realizacji funkcji sterowań wentylacją pożarową oraz innych funkcji przewidzianych w scenariuszach pożarowych.
Niezbędne dane techniczne oraz pliki biblioteki FPM+ AutoCADTools są dostępne na stronie Biblioteki /Narzędzia dla projektanta
Zobacz prezentację modułów centrali sterującej FPM+
Norbert Bartkowiak
